Mụn cóc, hạt cơm
Mục lục
Mụn cóc (mụn hạt cơm) là gì?
Mụn cóc (mụn hạt cơm) là bệnh về da liễu do nhóm virus Human Papillomavirus (HPV) gây ra và có thể phát sinh trên nhiều bộ phận cơ thể khác nhau. Mụn cóc không gây nguy hiểm nhiều nhưng làm mất thầm mỹ bên ngoài của người bệnh và rất dễ tái đi tái lại. Tuy nhiên hiện nay, y học đã tiến bộ nên mụn cóc rất dễ dàng được điều trị.
Triệu chứng thường gặp
Những dấu hiệu và triệu chứng của mụn cóc (mụn hạt cơm)
Tùy thuộc vào virus gây bệnh mà cơ thể sẽ có những triệu chứng khác nhau, thường có các biểu hiện cơ bản, bao gồm:
- Mụn nhỏ, có nhiều thịt;
- Mụn thịt có màu trắng, hồng;
- Sần sùi;
- Có thể chảy máu.
Một số loại mụn cóc được gọi tên theo hình dạng hay bộ phận là:
- Mụn cóc mọc ở tay: Mụn có đặc biệt phát triển nhiều ở ngón tay hơn các bộ phận khác. Mụn thường mọc ở bàn tay, cánh tay hay cẳng tay. Mụn có thể mọc đơn lẻ hoặc thành cụm và có hình dạng như chùm bông cải; có thể chảy máu khi bị chọc thủng hoặc cắt bỏ.
- Mụn cóc móng: Mụn xuất hiện ở quanh móng tay, móng chân.
- Mụn cóc dẹt (phẳng): Loại mụn này thường mọc ở mặt, đầu gối, khuỷu tay, chân; thường có hình dạng phẳng, mượt hơn so với các loại mụn cóc khác nhưng có khuynh hướng phát triển dày đặc; số lượng có thể lên đến 100 hạt.
- Mụn cóc sinh dục (mào gà sinh dục): Virus lây nhiễm qua đường sinh dục và gây mụn cóc. Mụn có thể xuất hiện trên bộ phận sinh dục, trong hậu môn hoặc âm đạo.
- Mụn cóc bàn chân: Thường bị lây bệnh khi đi chân trần. Mụn có kích thước nhỏ kèm theo các sợi mảnh như lông mọc trên mụn.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Đa số các vấn đề về mụn đều có thể tự biến mất sau khoảng 2 năm mà không cần đều trị. Tuy nhiên với trường hợp mụn cóc, đây là loại mụn thường xuyên tái phát khiến người bệnh cảm thấy khó chịu; đồng thời lại rất dễ lây lan. Thông thường, khi mụn cóc bắt đầu xuất hiện trên da thì có nghĩa bệnh đã xâm nhập trước đó khoảng vài tháng. Vì vậy, ngay khi có các dấu hiệu vừa kể trên, bạn cần đến ngay các cơ sở ý tế để được kiểm tra và loại bỏ mụn. Tránh để kéo dài gây ảnh hưởng đến bản thân và lây nhiễm cho những người xung quanh.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân dẫn đến mụn cóc (mụn hạt cơm)
Nguyên nhân gây ra mụn cóc được tìm thấy là virus Human Papillomavirus hay gọi tắt là HPV. Loại virus này làm tăng sinh tế bào nhanh chóng bên trên lớp ngoài của da, và người ta hay gọi nó là mụn cóc.
Mụn cóc là bệnh lẫy nhiễm thông qua tiếp xúc, mụn xuất hiện ở rất nhiều nới trên cơ thể, và tùy vào vị trí xuất hiện của chúng mà sẽ có những nguyên nhân nhiễm bệnh khác nhau.
Nguy cơ mắc phải
Những ai có nguy cơ mắc phải mụn cóc (mụn hạt cơm)?
Mụn cóc là bệnh rất phổ biến và ai cũng có nguy cơ mắc phải. Bệnh lây truyền qua đường tiếp xúc nên những ai tiếp xúc với virus HPV hoặc chỉ đơn thuần là chạm vào mụn cóc hoặc các vật dụng cá nhân của người nhiễm bệnh thì cũng có nguy cơ bị lây bệnh.
Không chỉ lấy lan cho người khác, mụn cóc còn có khả năng lây truyền bệnh lên các bộ phận của người đã bị nhiễm bệnh. Nếu người bị mụn cóc cắn móng tay, virus HPV có thể tấn công vùng móng và tạo thành mụn cóc ở khu vực xung quanh móng tay.
Tuy nhiên, không phải ai cũng sẽ bị lây nhiễm HPV vì mỗi người đáp ứng với những loại HPV khác nhau. Điều đó có nghĩa là bạn có thể tiếp xúc với virus HPV nhưng chưa hẳn nó sẽ gây mụn cóc.
Bệnh đặc biệt xảy ra nhiều ở độ tuổi từ 10 – 20 tuổi.
Yếu tố làm tăng nguy cơ bị mụn cóc (mụn hạt cơm)
Có rất nhiều yếu tố tác động khiến mụn cóc dễ dàng tấn công cơ thể bạn, ví dụ:
- Trẻ em và thanh thiếu niên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Người thường đi chân trần, hay để da tiếp xúc trực tiếp với chất bẩn; đặc biệt là tiếp xúc với nhưng nơi ẩm ướt.
- Dùng chung các đồ vật cá nhân với người bị mụn cóc như dạo cạo râu, đồ cắt móng tay, khăn tắm, chăn gối,…
- Những người có hệ miễn dịch suy yếu rất dễ bị nhiễm virus.
Điều trị hiệu quả
Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán mụn cóc (mụn hạt cơm)
Mụn cóc có thể dễ dàng được chẩn đoán qua cách khám da để xem các đặc điểm đặc trưng của mụn. Nếu như việc chẩn đoán qua các biểu hiện lâm sàng vẫn còn nhiều nghi vấn, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết da, tức lấy một mẫu mụn cóc để làm xét nghiệm dưới kính hiển vi để quan sát. Điều này có thể loại trừ các nguyên nhân khác gây tăng sinh tế bào trên da.
Phương pháp điều trị mụn cóc (mụn hạt cơm) hiệu quả
Mụn cóc có thể tự biến mất hoặc nếu phải điều trị thì tỉ lệ thành công rất cao. Tuy nhiên, đây là bệnh thường tái đi tái lại nhiều lần, khiến cho người bệnh phiền toái vì không thể loại bỏ dứt điểm mụn cóc. Trong điều trị mụn cóc, cần phải kết hợp giữa dùng thuốc và ý thức vệ sinh của người bệnh để không lây lan cho người khác. Nếu như mụn cóc được xác định là không có biến chứng, không gây đau thì có thể bỏ qua bước điều trị.
Khi tiến hành điều trị mụn cóc, cần phải xác định vị trí xuất hiện mụn để có phương pháp điều trị thích hợp. Các phương pháp điều trị mụn cóc, bao gồm:
Đông lạnh:
Dùng nitơ lỏng để hủy bỏ mụn cóc bằng cách đóng băng nó. Điều trị bằng cách này có thể gây đau nhẹ. Nếu là mụn cóc lớn thì sẽ được tiêm thuốc gây tê vùng điều trị. Sau điều trị bằng đông lạnh, rủi ro có thể mang đến cho người bệnh là tổn thương vĩnh viễn vùng điều trị.
Cantharidin:
Đây là loại hóa chất được chiết xuất từ loài bọ, nó thường được trộn chung với các hóa chất khác và bôi lên vùng da bị mụn cóc; sau đó được che phủ lại bằng băng y tế. Phương pháp này không gây đau, nó làm cái nốt mụn phồng rộp da và làm bong mụn cóc. Sau đó bác sĩ có thể dễ dàng loại bỏ phần mụn cóc này.
Tiểu phẫu:
Bác sĩ sẽ cắt bỏ các mô mụn hoặc sử dụng phương pháp electrodessication để hủy bỏ mụn cóc. Đây chỉ là giải pháp được sử dụng khi mụn cóc không thể điều trị hiệu quả bằng các phương pháp khác.
Laser:
Với những ca điều trị khó, bác sĩ sẽ dùng laser để phá hủy mụn cóc.
Điều trị bằng thuốc:
Thuốc là dạng điều trị cơ bản để loại bỏ mụn cóc trước khi sử dụng các phương pháp trên.
- Với dạng mụn có trên cánh tay, bàn tay hay cẳng tay: Dùng dung dịch axit salicylic thoa lên mụn cóc trước buổi tối để lột bỏ mụn.
- Với mụn cóc ở chân: Dùng thuốc dán acid salicylic 40%.
- Với loại mụn cóc dẹt: Dùng kem tretinoin hay 5-fluorouracil để lột.
- Với mụn cóc sinh dục: Cần kết hợp điều trị giữa người bệnh và người bị nhiễm bệnh.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của mụn cóc (mụn hạt cơm)
Những thói quen sinh hoạt phù hợp có thể giúp mụn cóc tan biến đi hoặc hạn chế sự tiến triển nặng hơn của bệnh. Một số gợi ý dành cho bạn:
- Dùng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, không được tự ý điều trị bằng các phương pháp dân gian hoặc bỏ ngang liệu trình điều trị.
- Liên hệ với bác sĩ khi trong quá trình điều trị, các nốt mụn có những chuyển biến bất thường hoặc không có dấu hiệu thuyên giảm.
- Rửa tay sạch sẽ và vệ sinh cá nhân để tránh vi khuẩn lây lan khắp nơi.
- bảo vệ vùng dang bị mụn cóc cẩn thận, không nên dùng lực tác động vào mụn cóc; đặc biệt là dùng lượt chải, dao cạo.
Phương pháp phòng ngừa hiệu quả
Mụn cóc hoàn toàn có thể tự phòng ngừa được, bạn có thể chủ động phòng ngừa bằng các phương pháp sau:
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, nên cắt móng tay, móng chân thường xuyên, không nên cắn móng vì sẽ gây tổn thương da khiến vi khuẩn dễ xâm nhập.
- Không dùng chung vật dụng cá nhân với người mang bệnh vì không chỉ lây trực tiếp từ người sang người, virus HPV có thể ẩn trú trong các vật dụng và lây nhiễm khi có người khác chạm vào.
- Không sờ vào mụn của người khác, kể cả mụn của chính bạn vì nó có thể lan sang vùng da tiếp xúc với mụn.
- Bảo vệ bàn chân bằng giày dép, tất mang trong nhà, tuyệt đối không nên đi chân trần, ; đặc biệt ở những môi trường ẩm ướt như nhà vệ sinh, hồ bơi, phòng thay đồ,…
- Mụn cóc thường mọc ở những vùng da từng bị tổn thương, vì thế, bạn nên hạn chế các tổn thương trên da đến mức cao nhất có thể.
- Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, tốt nhất là bạn không nên giao cấu với người lạ để tránh bị lây nhiễm mụn cóc sinh dục.
- Hiện nay có một số loại vắc xin có thể phòng virus HPV gây mụn cóc sinh dục và ung thư cổ tử cung dành cho phụ nữ. Hãy liên hệ vưới các trung tâm tiêm phòng để được tư vấn nếu bạn muốn chủ động phòng bệnh.
- Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.
