Tìm hiểu chung

Ung thư tuyến tiền liệt là gì?

Tuyến tiền liệt là một hạch nhỏ nằm dưới bọng đái gần ruột già, sản xuất phần lớn chất nhờn tạo tinh dịch nuôi dưỡng tinh trùng. Ung thư tuyến tiền liệt hay còn gọi là ung thư tiền liệt tuyến là một dạng của ung thư phát triển trong tuyến tiền liệt, một tuyến trong hệ sinh dục nam giới, gây tử vong đứng hàng thứ 2 sau ung thư phổi.

Ung thư tuyến tiền liệt thường phát triển chậm và đa số đàn ông mắc phải ở mức nhẹ sống nhiều năm mà không có triệu chứng nào, bệnh cũng không di căn và không đe dọa mạng sống. Tuy nhiên khi đến mức độ nặng, bệnh lan ra nhanh chóng và có thể gây tử vong. Do đó bệnh nên được phát hiện sớm và có biện pháp xử trí thích hợp.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư tuyến tiền liệt

Trong giai đoạn đầu bệnh có thể không có triệu chứng.

Trong các giai đoan sau vài triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt có thể bao gồm:

• Cảm thấy mắc tiểu thường xuyên hay bất thình lình, kể cả ban đêm.
• Thấy tiểu tiện khó khăn (khó tiểu khi bắt đầu, không tiểu được khi mắc tiểu, nước tiểu chảy ra yếu).
• Cảm thấy khó chịu khi đi tiểu.
• Thấy có máu trong nước tiểu hay tinh dịch.
• Đau ngang thắt lưng, bắp vế hay hai bên hông.

Tuy nhiên những triệu chứng này cũng không hoàn toàn có nghĩa mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bất cứ khi nào bạn nhận thấy có bất cứ triệu chứng nào bất thường trong số các triệu chứng kể trên thì hãy đi gặp bác sĩ sớm để được tư vấn và điều trị. Đặc biệt với tiểu khó và rối loạn cương dương (liệt dương) kéo dài trên 2 tháng hoặc tái phát đều là dấu hiệu của các vấn đề liên quan đến tuyến tiền liệt.

Nếu ung thư tuyến tiền liệt được phát hiện sớm – khi nó vẫn còn khu trú ở tuyến tiền liệt – thì bạn có cơ hội tốt để điều trị thành công. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm thiểu nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến ung thư tuyến tiền liệt

Hiện nay người ta vẫn không rõ nguyên nhân nào gây ra ung thư tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, ung thư tuyền tiền liệt xảy ra khi những tế bào bất thường phát triển trong tuyến tiền liệt. Những tế bào bất thường này có thể tiếp tục nhân lên một cách không kiểm soát được và đôi khi lan ra ngoài tuyến tiền liệt sang những bộ phận kế cận hay xa hơn của cơ thể.

Nguy cơ mắc phải

Những ai có nguy cơ bị ung thư tuyến tiền liệt?

Bệnh hay gặp ở nam giới trên 50 tuổi và có sự khác biệt rất lớn về tỷ lệ mắc bệnh ở các dân tộc (như nam giới người Mỹ gốc Phi có nguy cơ cao ung thư tuyến tiền liệt hơn).

Ung thư tuyến tiền liệt được coi là căn bệnh của người cao tuổi, với tần suất mắc bệnh tăng tỷ lệ so với lứa tuổi.

Yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt, bao gồm:

• Yếu tố gia đình: Gia đình có tiền sử mắc ung thư tuyến tiền liệt thì bạn cũng có nguy cơ mắc phải bệnh cao hơn.

• Chế độ ăn: Chế độ ăn nhiều chất béo có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
• Lối sống: Môi trường và lối sống có thể tác động lên nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.

Điều trị hiệu quả

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt

Các bác sĩ có thể chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt bằng cách hỏi bệnh sử và khám thực thể, đồng thời dựa trên những thông tin thu thập được từ việc:

• Thăm khám trực tràng (DRE) bằng cách kiểm tra tuyến tiền liệt của bạn thông qua trực tràng với một ngón tay có đeo găng. Nếu có bất kỳ khối u cứng nào trên tuyến tiền liệt có thể có khả năng là khối u ung thư.
• Sinh thiết tuyến tiền liệt: Một phần nhỏ của tuyến tiền liệt được lấy ra và kiểm tra.
• Các xét nghiệm khác để bổ trợ như: Chụp cộng hưởng từ (MRI), quét xương hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT scan) cũng có thể được thực hiện để quan sát được khối u trong cơ thể (nếu có).

Phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt hiệu quả

Cần cung cấp cho bệnh nhân thông tin về mức độ bệnh, các phương pháp điều trị cùng chỉ định của nó, tránh chẩn đoán quá dẫn đến điều trị quá.

Điều trị phẫu thuật:

• Phẫu thuật nội soi: nội soi ổ bụng (LRP), hoặc có sự hỗ trợ của ROBOT (RORP).
• Phẫu thuật mở cắt toàn bộ tuyến tiền liệt: qua đường sau xương mu (RRP), hoặc qua đường tầng sinh môn (PRP).

Nội tiết tố trị liệu: Thuốc điều trị có thể ở dạng đặt dưới da hoặc tiêm bắp (nội tiết tố tuyến yên sẽ tiết ra chất tăng trưởng hoặc ức chế nội tiết tố) hoặc thuốc uống (chất ức chế kích thích tố sinh dục nam, ketoconazole hoặc nội tiết tố nữ).

Xạ trị: Là một biện pháp điều trị ung thư sử dụng những tia X với năng lượng cao để giết chết các tế bào ung thư hoặc kìm hãm sự phát triển của chúng.

Hóa trị liệu: Dùng các hóa chất phá huỷ nhanh chóng tế bào đang tăng sinh.

Liệu pháp lạnh: Phá huỷ các tế bào bằng cách làm đông lạnh mô.

Tùy vào thể trạng và tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và áp dụng những phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư tuyến tiền liệt

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo các hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.
• Nên khuyến khích người bệnh tập thể dục thường xuyên, đặc biệt là đi bộ rất tốt cho sức khỏe của bệnh nhân.

• Thăm khám định kì để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh có dấu hiệu tái phát.
• Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.
• Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.

Chế độ dinh dưỡng:

• Trong chế độ ăn nên hạn chế lượng calo vì calo dư thừa thường có hại cho sự phát triển của ung thư.
• Bệnh nhân cần nhận đủ ánh nắng mặt trời mỗi ngày (vào buổi sáng sớm là tốt nhất).
• Hạn chế mỡ động vật, axit béo, nhiều muối… cũng nên tránh.

Phương pháp phòng ngừa hiệu quả

Dù không có bất cứ công thức nào có thể đảm bảo bạn không bị ung thư tuyến tiền liệt, nhưng những yếu tố bảo vệ sau đây có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.

• Chế độ ăn uống: Hãy ăn các bữa ăn có chất dinh dưỡng. Những món tốt cho tim là tốt cho tuyến tiền liệt.
• Hoạt động và tập thể dục: Có những bằng chứng cho thấy hoạt động thể lực và tập thể dục đều đặn có thể là yếu tố bảo vệ chống ung thư. Hãy tập tối thiểu 30 phút mỗi ngày.
• Nên kiểm tra sức khỏe định kỳ và không nên bỏ qua các xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt.

Ung thư là căn bệnh nguy hiểm nhưng không có nghĩa là bệnh không thể điều trị được. Điều quan trọng nhất trong việc chống lại ung thư chính là người bệnh cần có thái độ lạc quan và kiên trì điều trị bệnh. Thực tế cho thấy, những người có thái độ sống tích cực kết hợp với phương pháp điều trị hợp lý đã kéo dài được tuổi thọ và chống lại được căn bệnh ung thư.

• Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.